بازیهای زبانی نقاش
ادعای پست مدرنیسم انکار وجود واقعیت نیست، بلکه انکار قطعیت است. همین ویژگی، هنرمند معاصر وا میدارد که با ایجاد سوالات متعدد در ذهن مخاطب، او را به تجربه و بازی جدید بکشاند؛ بازی هرمونتیک. هرمونتیک سنتی در صدد کشف معنای اصلی و اساسی اثر بود، حال آنکه هرمونتیک جدید بنا را بر تاویل و تفسیر متن و توضیح روند فهمیدن میگذارد.
موتیف تکرار شونده آثار یحیی گمار موجب انس با زبان هنرمند می شود. از سویی، واحد زبان تصویری او، معنای یکسانی ندارد و در هر اثر، “بازیهای زبانی” را آغاز میکند که به تعبیر ویتگنشتاین، همانندیهای خانوادگی دارند که نمی توانند جای همدیگر را بگیرند و تنها میتوان هرکدام را در بطن قواعد متن خود، که عنوان بدان اشارت میکند، سنجید. به علاوه، متن هر اثر نیز، دارای یک معنی نیست و هر بار به نحو تازه ای ادراک می شود و “ظرف”، محتوایی نو می یابد، چون استعاره، که توصیفی تازه از واقعیت است.
گاهی تاویل رمزگشایی است، یعنی سمبل توضیح داده می شود و گاه نیز ارتقای معنی؛ رسیدن از دانی به عالی. نقش بیان هنری همین است، موثر کردن کلام و تحریک مخاطب. یحیی گمار در هر اثر، معنای عینی را از موتیف میگیرد و بار دیگر مخاطب را به “انطباق” با ذخیره های ذهنی فرا می خواند و آنگاه که کشف حقیقتی ناپایدار به عنوان امر تاویل پیش آمد، هنر به دستاوردی شگرف میماند؛ رخدادی که هر آن در اوج قطعیت، خود را انکار میکند و ما را به بازنگری و باز اندیشی وا میدارد.
اکرمگ | ochremag
