چرا همه‌چیز تاکنون ناپدید نشده؟*
این جهان،جهان حال حاضر،جهان فراوانی،تکثیر و تکرار،عصرِ فراموشی از پی تکرارها،در این کثرت،هرکسی و یا عده‌ای در پی وحدتی می‌گردنند،وحدتی که در آن به یادآوری می‌پردازند. به فراموش‌نشدن و فراموش‌نکردن.هرچند که ناگزیر است اما تلاش می‌کنند که گذشته‌ای را حفظ کنند و یا بندهای وصلِ وجودشان به گذشته را نمی‌توانند انکار کنند.شاید هم آرزو می‌کنند که کاش در گذشته زیست می‌کردند و اگر حال در پیری خود هستند هنوز هم در گذشته سیر می‌کنند.این گذشته چیست و اصلا دنیای بدونِ گذشته چه می‌تواند باشد؟یک خیال و یا توهم؟
گذشته عملا چیز غیرقابل لمسی است که انسان در خیالش دوست دارد آن را به امر واقعی تبدیل کند یا گاهی از آن گریز کند.تکه‌هایی از یک امر تمام‌شده در قالب جسم و یا خیالی دیگر،می‌تواند در جایی دیگر از نو شروع شود.بودریار هم به آن اشاره‌ای می‌کند :”هرچیزی که ناپدید می‌شود با مقادیری به چشم نیامدنی دوباره به زندگی ما راه پیدا می‌کند.”
سلف-پرتره‌های ویویان مایر،هر کدام نشانی از خودش در آینه‌هایی‌ست که تکرار می‌کنند و در طی سالیان تکرار شده‌اند.مایر جسمش یک‌جایی در این چرخه تمام شده‌است اما چیزی که به عنوان اثر هنری از او یاد می‌شود و در آینده‌ی او که خودش در آن حضور فیزیکی ندارد حرکت می‌کند، عکس‌هایش هستند.هنرمند رسما اثری را به دست آدم‌های از نوع خودش می‌سپارد و می‌رود.عکس‌های خصوصی با معشوق‌اش. شخصی‌ترین حس‌های زندگی‌اش.چهره‌‌اش با غمِ موجود در چشمانش،بدنش،نیمی از یک خواب یا واقعیتش را. و ما آن شخصی‌ترین قسمت زندگی هنرمند را می‌بینیم و آن تصویر در گنجینه‌ی ذهنی ما می‌ماند.انگار که ما مدام در حال زنده نگه‌‌داشتن گذشته‌ی اشخاصی هستیم که پیش ما چیزی از خودشان به‌جا گذاشته‌اند. هرچند که خیلی وقت‌ها قصد هنرمند این نبوده.همان‌طور که کیارستمی در مصاحبه‌ای می‌گوید من ترجیح می‌دهم خودم زنده باشم تا اینکه بعد از مرگم از من اثری باقی بماند.اما چیزی که دیده می‌شود کاملا خلاف حرف اوست.چرا که در ابعاد جامعه‌ی کنونی میل به تکرار و تکثیر است و حتی دست به کاری می‌زنند که هنرمند بیش از زمان حیاتش از او یاد شود.اما تصورستان و گنجینه‌ی ذهنی ما چقدر توانِ تکرارِ گذشته را دارد؟
و تا وقتی که این امر از انسان‌ها به هم و از نسلی به نسل دیگر انتقال داده می‌شود ممکن است نقطه‌ای برسد که همه‌ی این تکرارها به پایان برسد؟
*عنوان کتابی از ژان بودریار
Photos:
1-5: Vivian Maier
6: self-portrait of Saul Leiter
7: Abbas kiarostami by Abbas Attar
8: self-portrait of abbas Attar
9-10: Andrzej Wróblewski |figurative painter
اکرمگ | ochremag
